Meyve Agaci Yetistirme

Foto: Laura Ann

Bugun yeni bir sey daha ogrendim!

Fidanliklardan alinan cogu meyve agaci fidesi aşılı oluyor. Diyelim ki bir elmayi yediniz ve cok hosunuza gitti. Cekirdegini ekip te, o cekirdekten meyve elde edebilecek bir agac buyutmeyi basarirsaniz, o agacin ayni lezzet ve kalitede bir elma vermesi cooook dusuk bir ihtimal. Guzel olan su ki, nektarin, seftali, kayisi gibi cekirdegi bademe benzeyen meyvelerde bu sans epey yuksekmis. Yapmamiz gereken islem su:

- Mumkunse yoremizde yetisen meyvelerden -diyelim ki seftali- pazarda aliyoruz. (Erkenci turleri cimlendirme problemi yasayabilecegimizden tercih etmiyoruz.) Begendiklerimizin cekirdeklerini 2-3 gun kurutuyoruz. Kurumus cekirdekleri kirip icinden bademe benzeyen tohumu cikariyoruz. Bu kirma islemi sanirim biraz zorlu. Parmaklara dikkat!

- Bu tohumlari kapali bir kapta ya buzdolabinda ya da serin bir yerde sakliyoruz.

- Bir kac gun ya da bir hafta icinde cimlenen cogu sebze ve cicek tohumunun aksine, bu meyve tohumlarinin cimlenme suresi aylar mertebesindeymis. Mesela seftalininki 2-3 ay! Tohumlardaki dogal cimlenme baskilayicilari kis boyunca suren soguk havadan bahara gecerken cimlenmeyi baslatirmis. Bizim yapmamiz gereken tohumlarin istedigimiz zamanda (bahar basi) cimlenmesi icin, tohumlara "soguklama" (stratification: tohumlari serin ve nemli bir ortamda bekletmek) islemi uygulayarak baskilayicilari sasirtmak.

Bu islemi bahcemizde yapmak bir alternatifse de isi garantiye almak icin buzdolabinda bekletmeyi tercih ediyoruz. Burada kritik nokta islemin ne zaman yapilacagini hesaplamak ki o da son donlarin ne zaman olacagini tahmin edip, ondan tohumun cimlenme suresi kadar geriye giderek bulunuyor. Ama okudugum yazida emin olmak icin son donlardan 4 ay kadar oncesi baslayin diyordu. Ornegin ben seftali tohumlarinin subatta cimlenmesini istiyorsam, kasim ayinda soguklamayi baslatmaliyim.

Once seftali tohumlarini 1 gece oda sicakliginda suda bekletip, ertesi gun icinde nemli funda topragi olan kavanozlara sokup, agzini kapatip buzdolabina koyuyoruz. Bir ay kavanozu unutuyoruz. Bir ay sonra kontrol etmeye basliyoruz. Yeteri kadar zaman gectigine karar veren tohumlar cimlenmeye basliyormus!

- Cimlenen tohumlari ya bahcedeki asil yerine ya da bir sure daha gelisimini takip etmek icin gecici bir kaba aliyoruz. Asil yerini ise, 90 cm. capinda, 30 cm. derinliginde bir cukur kazarak hazirliyoruz. Bu alani ciddi bir sekilde malclayarak, topragi nemli tutuyor, minik fidanimiza besin sagliyor hem de yabani otlari engelliyoruz.

3-5 sene icinde de lezzetli seftalilerimizi yemeye basliyoruz.

Not: Makalenin orijinali icin buraya tiklayin.