Bu sabah bir mail aldim. Uyesi oldugum Kaktus Rehberi grubundan. Bir doktorun yolculuk sirasinda bozulan arabasini tamir ettirmeye calisirken tanistigi, Koy Enstitusunden mezun emekli bir ogretmenin anlattiklari uzerine. Koy Enstitusunden mezun olmayi hurma zeytinine benzetmis. Ve hurma zeytini nedir diye soran doktora soyle anlatmis:
"Egenin bazı yerlerinde olur. Ağaç aynı ağaçtır ama her yıl kasım ayı sonu gibi denizden karaya esen rüzgar ile zeytin ağaçlarına bir mantar bulaşır. Bu mantar zeytinin terini giderir, acısını dalında alır. Dalında olgunlaşır zeytinler. Toplandığında yemeğe hazırdır anlayacağın. "
Nereden nereye! Bu aciklama Yuksel teyzenin, neden bir turlu "hurma zeytini hangi agacta olur" soruma net bir cevap veremedigini ortaya cikariyor. Buyuk ihtimal o sene esen ruzgarin yonu, zamani, agacin dallarinin budanma bicimi vs. mantarin hangi agacin hangi dalina yerlesecegini belirliyor! Hurma zeytini agaci yok yani. Gerci bizim agaclarimizda olur mu bilmem. Buranin yerel zeytin agaclarinda olmasi daha mantikli. O mantarlarin kimbilir kac bin yildir evrimleserek uyum gosterdigi agaclar buranin agaclari.
Yuksel teyzenin kocasi, burada dikilen zeytin agaclarinin belli bir seneden sonra koklerinden rahatsizlandigini ve kuruyup gittigini, o yuzden de dikmek yerine, buranin yabani agaclarina asilamanin daha iyi sonuc verdigini soylemisti. Yine ayni mantik.
Boylece bir "sir" daha cozuldu. Var mi bilmek/ogrenmek gibisi!
27 Mart 2009 Cuma
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Kayıtlar
8 yorum:
Hurma zeytini Çeşme, Karaburun, Urla, Foça yöresinde olur ağırlıklı olarak, endemiktir. Zaten bu yerlerde körfezin çevresine inci gibi dizilmişlerdir. Aynı rüzgar ve mantar demek ki.Mevsimi çok çabuk geçiyor yanlız, yemeye doyamadan bitiyor:(
Ya super bir bilgi. Bunlari ogrenince muthis bir hayranlik uyaniyo icimde dogaya karsi.
Bazen boyle seyleri duyunca, "eger olabilseydi coktan birileri yapmis olurdu" gibi bir dusunce geliyor insani aklina ama yine de sormadan edemedim: Acaba bu mantari hurmaz zeytini buldugunuz agaclardan alip uretseniz sonra da diger agaclara siz bulastirsaniz olmaz mi?
cenebaz, hurma zeytinini buraya gelene kadar hic duymamistim. Burada tattim, yumusak ama guzel. Acaba yoreden yoreye da tadi farkediyor mu?
EmRe'cim, duygularini aynen paylasiyoruz biz de.
Onder, dogrusu bunu birilerinin denedigini hic sanmam. Ama su tohum ekme olayi basimda, o bile cok zor (Verdigi stres acisindan! Umuyorumm bir kac seneye gececek!:). Mantari uretmeye calisma eminim cok daha zordur. Aslinda belki de cok kolay, bilmedigimden zor diye dusundum! Bak bir sonbahar geldiginizde zamanlamayi ayarlayalim, beraber deneyelim. Ne dersin?
cenebaz bir sorum var: Izmir taraflarindaki hurma zeytini duzenli, ayni agaclardan alinabiliyor mu? Yoksa durum buradakine benzer mi?
Zeytini hurma yapan bir mantar. Anladığım kadarıyla, nem, hava akımı, güneş vb. gibi pek çok koşulun bir arada, belli bir kombinasyona sahip olmasıyla mümkün oluyor. Karaburun dışında pek rastlanılan bir şey değil. Bu sebeple Datça'da da olması oldukça şaşırtıcı.
Gerekli koşulların olmaması durumunda aynı ağaç ertesi yıl hurma zeytin vermeyebiliyormuş. Hatta bir dalda hurma zeytin olurken başka dalda olmuyormuş.
arkadaşlar hurma zeytini çeşme yarımadasında yani çeşme urla karaburun bölgelerinde yetişen bir çeşittir. ancak her çeşit zeytin ağacı hurma yapmaz kendine özel bir ağaçtır ve bu yöreye özel havanın buluşmasıyla dalında olgunlaşıp süper lezzete ulaşan yemede tadına doyulmayan bir meyve haline gelir.. kesinlikle unutulmaması gereken şey bilinen diğer zeytin çeşidi ağaçlarda hurma kesinlikle olmaz kendine özel hurma ağacında olur..
merhaba ;
karaburun hurması diye taranınca google 32000
site buluyor.elbette hepsine bakmak mümkün değil ama bakabildiklerimin tamamında, bu mucizeyi belli klima şartlarında phoma olea mantarının yaptığı yazıyor.
bu, koca bir kasaba efsanesi.
adı geçen mantar bir çürütücü asalaktır.
bu bilginin kim tarafından hangi araştırmada bulunduğunu ve nerede yayınlandığını merak ediyorum.
benim düşüncem, bir araştırma yapılmış ve hatta o araştırmada bu mantara rastlanmış olsa bile,karaburun hurmasıyla bu mantarın hiç bir ilgisinin olmadığıdır.
saygılar.
m.mihri
Yorum Gönder